اگر تا به امروز تجربه بودن در یک تیم یا ساختن یک تیم را داشته باشید، قطعا با چالش ها و مشکلات ساخت و مدیریت تیم آشنا شده اید. بوم کار تیمی یا بوم تیم که در این نوشته قصد معرفی آن را دارم ، یکی از بهترین ابزارهای دنیا برای ساخت و مدیریت تیم است.
گروه و تیم
تفاوت گروه و تیم چیست؟ احتمالا میدانید فقط به این منظور که تعریف مان را برای استفاده از این بوم یکی کنیم مرور و نگاه سریعی به تعریف و تفاوت های تیم و گروه داشته باشیم. هر دو جمعی از افراد است با این تفاوت که دلسوزی و متعهد به هدف جمعی بودن و ترجیح منافع فردی به منافع شخصی فقط در تیم معنی پیدا می کند.
چرا تیم
ممکن است گزینه استفاده از گروه در خیلی موارد بسیار کم هزینه تر و کاربردی تر از ساختن یک تیم منسجم باشد ولی موضوعی که واضح و قطعی است، در دنیای کارآفرینی و راه انداختن استارتاپ کارتان ساخته است و در دنیای کسب و کار دلیل موفقیت کمپانی های بسیار موفقی مثل ویرجین-Virgin مستقیما به داشتن یک تیم قدرتمند برمی گردد که هسته تمام کسب و کارهای ریچارد برانسون را تشکیل می دهند.
مقاله مرتبط : تیم ناب
چرا بوم تیم یا تیم کانواس
اول باید جواب این سوال را بدهیم که چرا بوم؟ بوم دقیقا به معنی همان بوم نقاشی است که قبلا شنیده اید. ازین مفهوم اولین بار استروالدر در بوم مدل کسب و کار استفاده کرد. جامع بودن، همه فهم بودن، دسترسی به تمام اطلاعات در یک صفحه و مرور آن در یک نگاه مزایای استفاده از بوم است. وقتی از بوم استفاده می کنید خود را موظف می کنید که مفهومی که می خواهید منتقل کنید خوشگل تر ادا کنید و همین درگیر کردن بعد زیباشناسانه وجودی من و شما باعث درگیری همزمان نیم کره چپ و راست شما می شود. این به این معنی است که از تمام مغزمان برای بررسی موضوع استفاده کنیم که این موضوع بی نظیر است.
به عنوان یک رهبر یا صاحب کسب و کار حتما پیش آمده که بخواهید:
- اعضای تیم را در کنار هم جمع کنید،
- دقیقا بدانید که اعضای تیم شما چه اهدافی دارند،
- عواملی که باعث ایجاد انگیزه افراد می شود را شناسایی کنید،
- و راه هدایت این افراد در پربازده ترین حالت بدانید.
بوم کار تیمی به شما کمک می کند که جواب تمامی این موارد را یک کاسه کنید و در یک صفحه همیشه پیش رویتان داشته باشید و با استفاده از آن تنش ها را به کمترین میزان ممکن برسانید و در نهایت به فرهنگ سازمانی مجموعه تان شکل دهید.
این بوم به درد چه کسانی می خورد؟
۱) رهبران و مدیران کسب و کار
بتا برای تحقق اهداف سازمان شان تیم بهتری را شکل بدهند.
۲) مدرسین
برای تدریس ساده تر و بهتر مبحث تیم سازی!
۳) مدیران پروژه
تا در مدیریت پروژه برای ایجاد روحیه تیمی کمتر دردسر بکشند.
انواع بوم کار تیمی
این بوم در دو ویرایش ارائه شده است. که هر دو بوم را برای شما معرفی و توضیح خواهم داد.
بوم تیم ابتدایی
این بوم حکم رفع کُتی را دارد و ساده ترین الگو است. تکمیل کردن آن بیشتر از نیم ساعت طول نمی کشد. هدف ما از پرکردن این بوم ساخت زیربنای تشکیل تیم مان می باشد.
اجزای بوم کار تیمی ساده
بلوک اول : هدف ( Goals ) اولین قدم در تکمیل بوم تیم تمرکز روی اهداف شخصی و اهداف مشترک اعضای تیم است. بهترین الگو برای دسته بندی و نوشتن اهداف مدل اسمارت است که پیشنهاد می کنم مقاله آن را حتما مطالعه کنید.
بلوک دوم : نقش ها و مهارت های تیم ( Roles and Skills ) در این قسمت کاملا موشکافانه باید مهارت های اعضای تیم تان را شناسایی کنید و از آن ها بخواهید که نقشی که دوست دارند در سازمان داشته باشند را معرفی کنند.
بلوک سوم : انگیزه ها و ارزش های درونی ( Purpose ) یکی از کلیدی ترین بلوک های این بوم تشخیص و شناسایی ارزش هاست. ارزش ها چیزی فراتر از اهداف مشترک هستند و یکی از اصلی ترین عوامل ایجاد انگیزه برای شما و اعضای تیم تان هستند. باید کمی از فعالیت های مجموعه دور شوید و به تاثیراتی که روی جامعه می گذارید متمرکز شوید.
بلوک چهارم : ارزش ها ( Values ) این بلوک از بوم تیم سازی مربوط به ارزش ها و اصولی است که شما و اعضای تیم تان دوست دارید در فعالیت تان حکم فرما باشند. اعتماد متقابل و شفافیت و صداقت مثال هایی از ارزش های سازمان شما می تواند باشد.
بلوک پنجم : قوانین و فعالیت ها ( Rules and Activities ) این بلوک برای طراحی و تدوین قوانین برای اطمینان از صحت عملکرد اعضای تیم است. می توانید سنجه ها و قرارهایی را با اعضای تیم شرط کنید که خیال همه از پیشرفت موازی کارها راحت باشد.
نمونه تکمیل شده بوم ابتدایی
این بوم کار تیمی اصل داستان است و آماده سازی و اجرای آن حداقل ۲-۳ ساعتی از شما زمان خواهد گرفت. زمانی به سراغ این بوم می رویم که اعضای تیم انتخاب شده باشند.
اجزای بوم کار تیمی پیشرفته
بلوک اول: افراد و نقش ها ( People and Roles ) در این بلوک اسم افراد و سمتی که در گروه یا سازمان دارند را می نویسیم و رنگ استیکی نوت هرشخص را متفاوت انتخاب می کنیم.
بلوک دوم: اهداف مشترک ( Common Goals ) این بلوک شامل تمام اهدافی می شود که اعضای تیم را دور هم جمع کرده است و شامل اهداف سازمانی است.
بلوک سوم : اهداف شخصی ( Personal Goals ) اهداف هرکدام از اعضای تیم برای شرکت در پروژه یا سازمان ما متفاوت است. در این قسمت مهم ترین اهداف فردی هر شخص از بابت حضور در پروژه را می نویسیم. رنگ هایی که در بلوک اول انتخاب کرده اید را در این قسمت برای هرشخص تکرار کنید.
بلوک چهارم : ارزش ها ( Values ) همان طور که در بوم کار تیمی ابتدایی برای شما گفتم این بلوک از بوم تیم سازی مربوط به ارزش ها و اصولی است که شما و اعضای تیم تان دوست دارید در فعالیت تان حکم فرما باشند. اعتماد متقابل و شفافیت و صداقت مثال هایی از ارزش های سازمان شما می تواند باشد.
بلوک پنجم : نیازها و انتظارات ( Needs and Expectations ) نیازها و انتظارات هرکدام از ما در فعالیت تیمی متفاوت است. در این بلوک مهم ترین نیازی که هرشخصی انتظار برآورده شدن آن را دارد را یادداشت می کنیم.
بلوک ششم : قوانین و فعالیت ها ( Rules and Activities ) این بلوک هم به مانند بلوک قوانین بوم ساده کار تیمی است و به منظور طراحی و تدوین قوانین برای اطمینان از صحت عملکرد اعضای تیم در نظر گرفته شده است. می توانید سنجه ها و قرارهایی را با اعضای تیم شرط کنید که خیال همه از پیشرفت موازی کارها راحت باشد.
بلوک هفتم : انگیزه ها و ارزش های درونی ( Purpose ) یکی از کلیدی ترین بلوک های این بوم تشخیص و شناسایی ارزش هاست. ارزش ها چیزی فراتر از اهداف مشترک و شخصی هستند و یکی از اصلی ترین عوامل ایجاد انگیزه برای شما و اعضای تیم تان هستند. باید کمی از فعالیت های مجموعه دور شوید و به تاثیراتی که روی جامعه می گذارید متمرکز شوید.
بلوک هشتم : دارایی و نقطه قوت ها ( Strengths and Assets ) اصلی ترین دارایی ها و منابع خود در سازمان یا تیم تان را در این قسمت لیست کنید. نقطه قوت شما و دیگر اعضای تیم چیست؟ برای هریک از اعضا نقاط قوت را جداگانه شناسایی کنید و با رنگ مخصوص به فرد در این بلوک بچسبانید.
بلوک نهم : ریسک ها و نقطه ضعف ها ( Weakness and Risks ) برای پیشبرد درست و مدیریت بهتر تیم باید به آن روی سکه نیز توجه کنیم. هرکدام از اعضای تیم چه نقطه ضعف هایی دارند و چه ریسک ها و تهدیدهایی ممکن است گریبان گیر ما شود. لیست این موارد را فرد به فرد در این قسمت می چسبانیم.
نمونه تکمیل شده بوم پیشرفته
امیدوارم این محتوا برای شما مفید بوده باشد و با طراحی و ساخت بوم کار تیمی در مدیریت بهتر تیم تان بهتر از قبل عمل کنید. صرفا ساختن بوم تیمی به تنهایی نمی تواند یک تیم را به موفقیت برساند و پیشنهاد می کنم به صورت ویژه برای یاد گرفتن مهارت مدیریت و رهبری زمان گذاری کنید. مشتاق شنیدن نظرات و انتقادات شما هستم.